Emekli Memur İsyanda! “Adaleti Tabelada Bırakmayın! Maaşlarımızı Buharlaştırmayın!”
Emeklilerin, memurların ve memur emeklilerinin bu yılın ilk altı ayında alacakları maaşlara yapılan zam oranı belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Aralık ayı enflasyon rakamlarını açıklamasıyla beraber memur ve memur emeklilerinin yüzde 11,54, emeklilerin yüzde 15,75 zam alacağı belirlendi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in imzaladığı genelgeyle belirlenen zam oranları resmileşti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, en düşük SSK ve Bağ-Kur emekli aylığının yüzde 15,75 artışla 14 bin 469 liraya yükseltildiğini bildirdi.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı, öncelikle Aralık ayı enflasyon rakamının beklentilerin altında geldiğine dikkat çekiyor. Rakamların gerçeği yansıtmadığını savunan Batı, “Verilerin daha düşük açıklanarak zamların da daha düşük tutulmasının bir hükümet politikası olduğunu düşünüyorum” diyor. TÜİK verilerine göre aylık enflasyon yüzde 1,03, yıllık enflasyon ise yüzde 44,38 olarak gerçekleşti. Reuters’ın beklenti anketine göre aylık enflasyonun yüzde 1,61 gelmesi öngörülüyordu. Diğer yandan hükümetin refah payı açıklayarak maaşlarda iyileştirme gerçekleştirmesi de bekleniyor. Murat Batı, bunun hükümetin etkisini göstermek için bir manevra alanı olabileceğine dikkati çekiyor. Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, bu zammı kabul etmediklerini belirterek refah payı talebinde bulundu.
‘Sermaye üzerine gidilmiyor’
Açıklanan zam oranlarına sendikalardan da tepki geldi. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) yaptığı açıklamasında, “Yıllardır her geçen gün daha fazla yoksullaştırılmamızda TÜİK vasıtası ile açıklanan enflasyon rakamları baş rolü oynuyor” dedi. KESK yılbaşı itibarıyla devreye giren zamlara dikkati çekerek çalışanların maaşlarının eridiğini vurguladı. KESK Eş Genel Başkanı Ayfer Koçak, “Yaşadığımız gerçek hayat pahalılığı ile ilgisi olmayan sanal rakamlar özellikle maaş zammı alacağımız dönemlerde daha da aşağı çekiliyor” dedi. Prof. Dr. Murat Batı da hükümetin politikalarının ücretliler üzerinden şekillendiğini, sermayenin üzerine gidilmediğini söylüyor. “Vergi politikalarında sermaye üzerine gidilmiyor” diyen Batı, dolaylı ya da dolaysız vergilerle ücretli çalışanların hedef alındığını düşünüyor.En son olarak vergi, harç ve cezalara yeni yılda yüzde 43,93 zam yapıldı.
‘Adaletsiz sosyal güvenlik sisteminde emekliler yok sayılıyor’
İş hukuku uzmanı olan avukat Dr. Murat Özveri, çalışanı yoksullaştıran politikaların izlendiğini ve çalışanı enflasyonist süreçte koruyacak bir sistemin oluşturulmadığı eleştirisinde bulunuyor. “Enflasyonun gelir dağılımını bozmasına ilişkin yarattığı tahribatı giderecek bir sosyal politika yok” diyen Özveri, eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerinin eşit, ücretsiz ve hakkaniyetli düzenlenerek çalışanların harcamalarını azaltan ve hayat kalitesini yükselten sosyal politikaların takip edilmesi gerektiğini belirtiyor. Diğer yandan kök aylığı 12 bin 500 liranın altında olan emeklilerin büyük bölümünün söz konusu zam oranıyla maaşlarında bir artış yaşanmayacak. En düşük emekli aylığı geçen yılbaşında 10 bin, Temmuz ayında da 12 bin 500 liraya yükseltilmişti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, enflasyon oranının netleşmesinin ardından en düşük emekli aylıkları konusunda bir çalışma başlatabileceklerini söylemişti. Yaşlılığın bir sosyal risk olduğunu, çalışırken ödenen primlerle bu riskin satın alındığını aktaran Özveri, buna rağmen emeklilerin halen çalışmak zorunda kaldığını ifade ediyor. “Kaynak yoktur sözü sosyal güvenlik bağlamında asla geçerli değil, çünkü bu kaynağı ben zaten cebimden koymuşum, bu riski satın almışım zamanında” diyen Özveri, anayasaya göre kaynağın genel bütçeden sağlanması gerektiğini vurguluyor. Özveri, “Adaletsiz bir sosyal güvenlik sisteminde yaşlılık döneminde bu riski satın alan kişilerin yok sayılması, yoksullaştırılması söz konusu” tespitinde bulunuyor.
“EMEKLİ MEMUR ADALET İSTİYOR!”
Hal böyleyken emekli maaşlarına sadece 1 parti isyan etti ve mahkemeye verdi. 14 Temmuz 2023 tarih ve 7456 sayılı Torba yasa nın 28.maddesi ile 375 sayılı KHK ya eklenen ek 40. Madde ile Memurlara 8.077 TL Seyyanen ilave ödeme artışı yapıldı Düzenleme bu haliyle kalsaydı yasal olarak OTOMATİK olarak Memur Emeklilerinin aylıklarına da yansıyacaktı ama iktidar hukuka aykırı bir cümle ekledi ve bu ilave ödemeyi Memur Emeklilerinin aylıklarına yansıtmadı.
Halkın Kurtuluş Partisi bu konuyu mahkemeye götürerek; yaptığı açıklamada “Bu mevcut yasalara aykırıydı, Anayasaya da aykırıydı, hukukun temel ilkelerine vicdana aykırıydı. Çünkü enflasyon rakamları ortadaydı, asgari ücret, ssk-bağkur emeklileri, kamu işçisi, memur maaşları vs tüm kesimler yüzde 120 civarında zam alırken Memur emeklileri yıllık kümülatif olarak yüzde 62 ile enflasyona ezdirilmiş oldu. Bununla ilgili maalesef muhalefet partileri bu hukuksuz düzenlemeyi AYM ye taşımadılar ve sessiz kaldılar.
Bu aşamada Halkın Kurtuluş Partisi tüzel kişiliği seçime girme yeterliği olan bir parti olduğundan dolayı Danıştay’a ilk derece mahkemesi olarak dava açma hakkını kullanarak 24.08.2023 günü hem HKP tüzel kişiliği hem de Memur Emeklisi olan Adnan OKUR ile beraber Danıştay 12.daireye düzenlemenin iptal edilmesi amacıyla dava açtılar, Davayı kabul eden Danıştay görevi olup olmadığı aklına gelmedi ki Cumhurbaşkanlığından savunma istedi, Ekim 2023 te Cumhurbaşkanlığı savunma gönderince Davacı avukatları davanın norm denetimi için AYM ye gönderilmesini talep etti, Sonra Mart 2024 e geldiğimizde Danıştay yine görevi olup olmadığını problem etmedi ve müdahillik taleplerini de kabul etti, Sonra 24 hazirana geldiğimizde adli tatile girmeden alelacele görevleri olmadığı akıllarına gelmiş ve davayı görev yönünden reddederek Ankara İdare mahkemesine gönderilmesi kararı almışlar. Ama bu karadan davacı tarafın 25 Ekim’de haberi oluyor çünkü Danıştay o tarihte 4 ay gecikmeli anca sisteme yüklüyor İdare mahkemesine gitmesi de yine 1 aydan fazla sürdü Yani zamana yaydıkça yayıyorlar, 2 buçuk milyon memur emeklisi her ay maaşının yarısını alamıyor Danıştay’ın umurunda bile değil!
Nihayet dava Ankara idare mahkemesinde devam ediyor, hukuk işleyecek dava AYM ye taşınacak diye umutlanmışken onlar da ilk etapta davacıların dilekçelerini ayırın diye karar verdiler, dilekçeler ayrıldı, sonra HKP yönünden eyliyeti yok denilerek reddedildi Şu anda Ankara 9.idare mahkemesinde devam eden dava Adnan OKUR yönünden karar bekliyor 2 buçuk milyon memur emeklisi olarak gözümüz kulağımız umudumuz bu dava Anayasa mahkemesine gitmesini umuyoruz Bu konuyu gündeme getirme konusunda yardımcı olursanız çok seviniriz İnanın bu hukuksuzluktur Yıllarımız alenen hukuksuzluğa kurban edildi” ifadelerini kullandı.
Mahkemeye sunulan dilekçede; “Ben 657 sayılı kanuna göre görev yapmış ve emekli olmuş Memur Emeklisiyim Bilindiği üzere Memur ve Memur Emeklileri aynı müktesep haklara tabi olup maaş ve aylıklarına yapılan zam ve artışlar da birbiri ile bağlantılıdır, memurlara yapılan tüm artışlar OTOMATİK olarak Memur Emeklilerinin aylıklarına da yansımak zorundadır. Emeklilik ve Aylık bağlama oranları da 5434 sayılı kanuna göre düzenlenir ki 25 yıl üzerinden öngrülen memur emeklisinin aylık bağlama oranı yüzde 75 tir ve her artı yıl için 1 puan eklenir 4688 sayılı toplu sözleşme yasası gereği de memurlara yapılacak tüm artışlar otomatik olarak memur emeklilerinin aylıklarına yansıtılır. 75 yıllık tarihinde bu hep böyle olmuştur. Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bu yasal zorunlulukları bildiğinden 11 Mayıs 2023 günü resmi sosyal medya hesaplarından, tccb.gov.tr web sitesinden yazılı olarak “En düşük memur maaşını artışlarla 22.000 TL seviyesine yükseltiyoruz, bu artışlar OTOMATİK olarak Memur Emeklilerinin aylıklarına da yansıyacak, milletimize hayırlı olsun” diyerek paylaştı, bu paylaşımlar da duruyor. Yine Hak-iş kongresinde kalabalığa hitaben de bu sözleri dile getirdi.
Maalesef 24 temmuz 2023 günü 7456 sayılı torba yasanın 28. Maddesi ile 375 sayılı KHK ya ek 40.madde eklendi ve bu madde ile memurlara 8.077 TL. Seyyanen ilave ödeme artışı yapıldı, normal şartlarda yasal olarak bu artış Otomatik olarak biz memur emeklilerinin aylıklarına da yansımak zorundaydı ama KHK da bir cümlelik hukuka aykırı düzenleme ile yasal hakkımız engellendi. Bu hem Anayasaya, hem yürürlükteki yasalara hem de Cumhurbaşkanı sözüne aykırı bir hukuksuz düzenlemeydi. 8.077 TL artış 2024 ocakta 12.155 TL ye, 2024 temmuzda 14.492 TL’ye, şimdi 2025 Ocak artışı ile de 16.600 TL civarına yükseldi ve ölçümüz, emsalimiz olan memurlarla aramızdaki makas her geçen gün daha da artmakta. Memur Emeklisinin emsali ölçüsü görevdeki memurdur ve aylık düzenlemesi ona göre yapılır. Yüzde 75 ve üzeri olması gereken aylıklarımız bu hukuksuzlukla yüzde 40 lar seviyesine düşürülmüş oldu. Bunu sayın Cumhurbaşkanımızın sözleriyle anlatacak olursak; “Bir gerçeğin altını çizerek sizlere hatırlatmak isterim. Hukukun dışına çıkılarak devlete hizmet edilmez. Kanunun arkasından dolanarak toplumda düzen sağlanmaz” diyerek genel kuralı ortaya koymuştur ama maalesef 14 temmuz tarihli KHK düzenlemesi ile tam olarak bu yapılmıştır, 657, 5434, 4688 sayılı kanunların arkasından dolanılmış, hukukun dışına çıkılmıştır. Bu nedenle bir Memur Emeklisi olarak uğradığımız bu hak ve gelir kaybının, adaletsizlik ve hukuksuzluğun sonlandırılarak mağduriyetimizin giderilmesini istiyorum
Gereğini saygılarımla arz ederim”