Tek Sağlık Platformu 1 Yaşında

Bursa Tabip Odası, Bursa Veteriner Hekimler Odası, Bursa Diş Hekimleri Odası ve Bursa Eczacı Odası tarafından oluşturulan Tek Sağlık Platformu 1 yaşında.

Platform tarafından yapılan basın açıklamasında Tek Sağlık kavramına dikkat çekilirken, 28 Eylül Dünya Kuduz Günü da unutulmadı.

Dört odanın bir araya gelerek oluşturduğu Tek Sağlık Platformu adına yapılan açıklama şöyle:
“Bugün 28 Eylül Dünya Kuduz Günü, aynı zamanda Bursa Tek Sağlık Platformu’nun da birinci kuruluş yıldönümü.

Mart 2019’dan beri, yaşamımıza dair tüm normallerimizi değiştiren, sevdiklerimizi elimizden alan COVİD-19 pandemisiyle birlikte daha çok yaşamımıza giren ‘’zoonoz ve Tek Sağlık’’ kavramları artık bunun bir sağlık politikası olarak da ele alınmasının en güçlü argümanıdır.

Tüm dünyada hala tam olarak ortadan kaldırılamayan, ‘yüzde 99.9 öldürücü, yüzde 100 önlenebilir’ bir hastalık olarak tanımlanan kuduz da zoonotik bir hastalıktır, yani insan-hayvan geçişli hastalıklardan biridir.

Halk sağlığı açısından büyük önem taşıyan kuduz; insan, evcil hayvan ve vahşi hayvanlarda görülen viral bir hastalıktır, yani COVİD-19 gibi kuduzun da etkeni bir virüstür. Tilki, kurt, çakal gibi yabani hayvanlardan ve köpek, kedi, inek, koyun, keçi gibi evcil hayvanlardan insanlara bulaşabilmektedir.

Her yıl 28 Eylül günü kuduz hakkında farkındalığı arttırmak ve korunma hakkındaki bilgilerin hatırlatılması amacıyla ‘’Dünya Kuduz Günü’’ olarak anılmaktadır, bu tarih de kuduz aşısını geliştiren Louis Pasteur’ün ölüm tarihidir.

WHO (Dünya Sağlık Örgütü), OİE( Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü),  FAO(Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) ile GARC(Kuduzla Mücadele Küresel Birliği), 2030 yılında kuduz nedeniyle yaşanan insan ölümlerini sıfırlamak için ortak kuduz mücadelesi başlatmışlardır.

Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü, kuduz hastalığını dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıklarından biri olarak kabul ediyor ve WHO  kuduz hastalığı nedeni ile her 9 dakikada 1 kişinin, her gün 160 kişinin, yüzde 40’ı çocuk olmak üzere yılda 59 bin kişinin hayatını kaybettiğini bildiriyor. Yine aynı verilerde, Kuduzla Mücadele Küresel Birliği (GARC) tarafından açıklanan maliyet bilgileri de şu şekilde: Kuduzun neden olduğu küresel ekonomik yük 8,6 milyar dolar, dünya çapında 9-12 milyon kişinin kuduza karşı korunma ve tedavisinin toplam maliyeti 2.1 milyar dolar.

Kuduzla Mücadele Küresel Birliği şu açıklamayı da yapıyor: ‘’Dünyadaki köpek popülasyonunun en az yüzde 70’inin aşılanmasıyla insanlarda kuduz hastalığına bağlı ölümler ortadan kaldırılabilir.’’ Ama ne yazık ki hala ülkemizde tıpkı koronada olduğu gibi, hayvanlardaki aşılamalarda da aşı karşıtlığı mevcut!
Bu noktada, Tek Sağlık Platformu olarak tekrar bir çağrıda bulunmak istiyoruz; hayvan sağlığında kamu desteği çok önemlidir. Özellikle sahipsiz hayvanlar için belediyelerde rehabilitasyon merkezleri artırılmalı, sahipsiz hayvanların aşılanması için bir an önce çalışmalar yapılmalıdır.

Ülkemizde, son yıllarda yapılan çalışmalar göstermektedir ki sahipsiz hayvanlardan tilkilere, yani yaban hayatına kuduz bulaşı olmakta, yaban hayvanlarından, özellikle meralarda, çiftlik hayvanlarına bulaşma gerçekleşmektedir. Sahipli hayvanlar, sahipsiz hayvanlar ve yaban hayatı arasında eş zamanlı bir bağışıklık sağlanamadığı için döngü kırılamamakta ve her yıl 250 bin kuduz riskli temas bildirilmektedir.

Tek Sağlık Platformu olarak, defalarca görüş bildirdiğimiz bir konu da çevre konusudur. Yaban hayatına yaklaşmak, ormanları parçalayarak yaban hayatına maruz kalmak, maden ya da imar yoluyla insanları yaban hayatının içine dahil etmek, sahipsiz hayvanların, sağlık hizmeti yetersiz belediyeler tarafından, ormanlık alanlara bırakılması kuduz başta olmak üzere birçok zoonoza uygun ortam hazırlamaktadır.

Tek Sağlık Platformu olarak, bizler de kuduz konusundaki farkındalık çalışmalarına devam edeceğiz. Örneğin bu akşam Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Veteriner Fakültesi’nden iki akademisyen ile halka açık bir çevrimiçi etkinliğimiz olacak. Bu etkinlik ile birlikte bir yıl içinde, insan ve hayvan sağlığının birlikte korunması gerektiğine inanan sağlık meslek odaları olarak, ortaklaşarak gerçekleştirdiğimiz diğer etkinlikleri de paylaşmak isteriz kamuoyu ile.

– İnsan ve Hayvanlarda Kuduz Hastalığı Çevrimiçi Eğitimi
– Tek Sağlık Çevrimiçi Eğitimi
– İnsan ve Hayvanlarda Echinococcus Çevrim İçi Eğitimi
– Dünya Tek Sağlık Günü Basın Açıklaması
– Dünya Zoonozlar Günü Basın Açıklaması
– Dünya Çevre Günü Basın Açıklaması

Önümüzdeki yıllar, insan ve hayvan sağlığı otoriteleri tarafından, ‘’pandemiler çağı’’ olarak nitelendiriyor. İnsanlığın, içinde yaşadığı dünyayı hoyratça kullanmasının ve bilinçsizce tüketmesinin sonucu olarak karşımıza çıkan bu durumu durdurmak ya da zararlarını en aza indirmek ‘bilimin;  hayvanları, insanları ve çevreyi önceleyen’ çalışmaları ile mümkün olacaktır.

Bunun için bizler ‘Tek Sağlık’ yaklaşımının ve bununla birlikte koruyucu hekimliğin bir sağlık politikası olabilmesi için çalışmaya devam edeceğiz.

Dünya Kuduz Günü aracılığı ile bulaşıcı hastalıklardan korunmanın mümkün olduğunu, aşının yüzyıllar boyunca salgınlardan kurtulmak için tek yol olduğunu hatırlatıyoruz.”