Avrupa’da aşı teslimatında kriz

Avrupa Birliği (AB), aşı üreticilerine Covid-19 aşısını temin etmelerine yönelik imzalanan sözleşmelere uymaları yönünde çağrı yaptı. Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel gerekirse yasal yollara başvurabileceklerini söyledi.

Aşı üreticileri BioNTech/Pfizer ve AstraZeneca‘nın üretimdeki aksaklıklardan dolayı Avrupa’ya kısa vadede planlanandan daha az aşı teslim etmek durumunda kalacaklarını açıklamalarının ardından Avrupa Birliği (AB) içinde endişeler artıyor.

Michel, Europe 1 radyosunda, son dönemde Avrupa’da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısı tedarikinde yaşanan gecikmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Pfizer/BioNTech firmasının aşı teslimatlarında birkaç hafta gecikme olacağını açıklamasının ardından AB üyesi ülkelerin katı bir tutum sergileyerek bu durumu düzelttiğini hatırlatan Michel, “Masaya yumruğumuzu vurduk ve ardından gecikmelerin azaldığını gördük.” diye konuştu.

Michel, “İlaç firmalarının imzaladıkları aşı sözleşmelerini yerine getirmelerini sağlamak için elimizdeki yasal araçları kullanmayı planlıyoruz.” ifadesini kullandı.

Firmaların aşı ile ilgili yeni üretim zincirleri kurması gerektiğinin ve yeterli ham madde tedarikinde zorluklar yaşanabileceğinin farkında olduklarını belirten Michel, ilaç şirketlerinin aşı sevkiyatında yaşanan gecikmelere ilişkin “şeffaf” biçimde bilgi vermesi gerektiğine dikkati çekti.

 Aşı teslimatında gecikmeler

İlaç firması Pfizer’ın geçen hafta üretimden kaynaklı Avrupa’ya aşı teslimatını geçici süre azaltacağını duyurmasının ardından henüz Avrupa İlaç Ajansından (EMA) onay almamış olan Oxford–AstraZeneca’nın geliştirdiği aşının da teslimatında gecikmeler yaşanabileceği bildirilmişti.

AB’de şu ana kadar onay alan BioNTech ve Pfizer ile Moderna tarafından geliştirilen aşılar, Aralık 2020’den beri halka uygulanıyor.

Oxford-AstraZeneca’nın geliştirdiği aşıya AB onayının gelecek hafta verilmesi bekleniyor. AB Komisyonu, bugüne kadar aşı geliştiren şirketlerle üye ülkeler adına yaptığı 6 sözleşmeyle yaklaşık 2,3 milyar doz alabilecek konuma geldi. AB, opsiyonlar dahil olmak üzere BioNTech-Pfizer ile 600 milyon, AstraZeneca ile 400 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon, Johnson and Johnson şirketiyle 400 milyon, CureVac ile 405 milyon, Moderna ile 160 milyon doz aşı almak için sözleşme imzaladı.

Ancak AB ülkelerinde aşılamaların yavaş ilerlediği eleştirileri yapılıyor. AB Komisyonu, bu hafta üye ülkelerindeki yetişkin nüfusun yüzde 70’inin 1 Haziran’a kadar aşılanması hedefi koymuştu. Aşı teslimatlarında yaşanacak gecikmeler sonucunda hedefin yakalanamaması ihtimali artıyor.

İTALYA’DAN TEPKİ

İtalya Başbakanı Giuseppe Conte de yaptığı açıklamada aşı üreticilerini eleştirerek, gecikmelerin “ölümcül sözleşme ihlallerine” yol açtığını ve İtalya ile diğer AB ülkelerinde büyük zarara yol açtığını belirtti. Pazartesi günü AB’de aşılama stratejisi ile ilgili yapılacak toplantıda, söz konusu gecikmelerin de gündeme gelmesi bekleniyor.