BUSED; “Koza Han’da Büyükşehir Restorasyonu O Şekli ile Devam Ettiği Taktirde….”

Bursa’da Büyükşehir Belediyesi UNESCO dünya miras listesindeki 530 yıllık Kozahan’da da zemin yenileme çalışması başlattı. İngiltere Kraliçesi Elizabeth’in de Türkiye ziyaretinde onuruna yemek verilen Kozahan’daki çalışmalar ile ilgili muhalefet ve STK’lardan sert açıklamalarla itiraz geldi.

O itirazlardan biride Bursa Severler Derneği (BUSED) Tarihi Kültürel Miras Çalışma Grup Başkanı Y. Kenan Yetişen den geldi. Yetişen gazetemize yaptığı açıklamada; “2020 yılının son haftalarında Koza Han bahçesinde granit kaldırım taşlarının sökülüp, granit renginde mermer görünümlü plaka şeklinde bazalt taşların döşenmeye başlanması, toplumun hemen her kesimini rahatsız etmiştir. Gerek yerel basında gerekse sanal ortamlarda bu konu çok sık işlenmesinin sonucu Büyükşehir Belediye Başkanımız tarafından aslına bağlı kalınacak düzenlemeye gidileceği açıklanmış ve çalışmalar durdurulmuştur. Konunun bir ilginç tarafı da projenin Anıtlar Kurulu tarafından onaylanmasıdır. Yakından ilgilenmesi beklenen kurumların yetkililerinin Mermer (bazalt plaka), granit parke ve kayrak taşını doğal taş sınıfında toparlayıp, çözüm için önerdikleri bazalt taşların küp şekline dönüştürülerek kullanılması çok yüzeysel görüştür.

Eski eserlere az ya da çok meraklı olan hemen her kişi, restorasyonda orijinal hale sadık kalınmalı kuralını bilir. Eski fotoğraflarda görülen Arnavut kaldırım döşemesinin günümüzde karşılığının bulunamaması, yerine granite benzer renkteki mermer (Bazalt plaka) döşenmesinin Anıtlar Kurulu tarafından kabul edilmesi, hayret edilecek bir durumdur. Bazalt plaka halk arasında mermer olarak kabul edilirken, AVM’lerdeki uygulamaları zihinlere kazınmıştır.

Bu bazalt taş plakalar (Mermer) kullanım açısından bu ortam için en sakıncalı malzeme statüsünde bulunmaktadır. Şöyle ki;

-Ortamın natürel yapısına hiçbir şekilde benzerliği olmayacaktır.

– Meydanda bulunan 5-6 adet asırlık ağacın köklerinin hava ve su almasını engelleyecektir.

-Yağmurlu günlerde kaygan zemin oluşturacaktır.

-Meydanda oturan kişilerin yağmurlu havalarda ayakları daima ıslak zemin ile irtibatta olacaktır.

Oysa Arnavut kaldırım veya benzer granit taş döşendiğinde bu sorunların hiçbiri yaşanmayacaktır.

Ayrıca bu çalışmaya taban oluşturan fikrin, zemin kat dükkan sahiplerinin isteğine bakılarak oluştuğu gözlenmektedir. Bilindiği gibi, kentimiz ipekçiliği ile öğünürken, dünyada bu amaçla kullanılan yegane bir merkezin Bursa’mızda olduğu her daim vurgulanmaktadır. Bu merkez de Koza Han’dır. Son yıllarda buranın meydanı kafeteryalar tarafından istila edilmiş, işlevselliği kaybolan diğer alt kat dükkanlarının da benzer işlere yöneldiği dikkat çekmektedir. Tabii buraların hava paralarının müthiş miktarda arttığı göz ardı edilmemelidir.

Gelin, bu göz bebeğimiz durumunda olan hanımıza sahip çıkalım. Evet, bir veya iki adet kafeterya olmasına izin verilmesi iyi olurken, tüm bahçe yeşil ya da kırmızı çardaklar ile kaplanmamalıdır. Bu hanın misyonu kafeterya sahiplerinin istekleri doğrultusunda düzenlenirken tarihsel dokusu bozulmamalıdır.

Benzer durum yıllar önce Çekirge Camii’nde de yaşanmış, cami içinde gereksiz mermer kütleler kullanılırken, cami önü mermer ile kaplanmıştı. Bu durumun oluşturacağı vahametler sivil toplum kuruluşlarınca dile getirilince, hata fark edilerek mermerler sökülmüştür. Kuruma belirtisi gösteren ağaçlar kurtarılmıştır.” ifadelerini kullandı.