İbrahim Sanalp yazdı; BÜTÜN-PARÇA KURALI, BİLGİ BÜTÜNLÜĞÜ
Köşe yazarımız İbrahim Sanalp makalesinde;
Bütün-parça kuralı, insan hayatında etkili olur. Emek, sermaye, serbest piyasa, dini bilgi, dünya bilgisi, bilgi bütünlüğü, okul, bilgi türleri, siyasi parti, laiklik, 1 Mayıs, kapitalist toplum sınıfları gibi terimler: bütün-parça kuralına göre anlam kazanır.
Emek-sermaye bütünlüğü, serbest piyasayı oluşturur. Serbest piyasa bütün, emek ve sermaye, parça olur. Dini bilgi-dünya bilgisi bütünlüğü: bilgi bütünlüğü olur. Bilgi bütünlüğü, bütün: dini bilgi ve dünya bilgisi parça olur. Okul, bütün bilgi türlerinin öğrenildiği kurumdur. Bilgi türleri, bilgi bütünlüğünü oluşturur. Her bilgi türü, dünyaya bir bakış açısı olur.
Siyasi partiler, emek-sermaye ayrımına göre, siyasi partiler yelpazesinde yerini alır. Siyasi partiler yelpazesi bütün, siyasi parti, parça olur. Din işleri bilgisi ve devlet işleri bilgisi ayrılığına, laiklik denir. Laiklik bütün, din işleri bilgisi ve devlet işleri bilgisi, parça olur. 1 Mayıs’ta emek ve sermaye tarafları, günlük çalışma saatini belirleyen sözleşme yaptılar. 1 Mayıs hem emeğin hem sermayenin bayramıdır. 1 Mayıs bütün: emek ve sermaye, parça olur.
Kapitalizmde, muhafazakâr, burjuva, proleter birer toplum sınıfı ismidir. Muhafazakâr, burjuva sermaye sınıfını oluşturur. Proleter, emek sınıfını oluşturur. Muhafazakâr, arazi ve bina geliriyle geçinir. Burjuva, sermaye geliriyle geçinir. Proleter, emek geliriyle geçinir. Emek-sermaye ayrımı dışında bir ayrım olmaz.
Kur’an kursları, anaokulları: okulun parçasıdır. Okul, eğitim kurumudur. Cami, cem evi, kilise, havra ibadet kurumu olur.
Muhafazakâr-dini seçmen ve seküler-dünyevi seçmen ayrımı olmaz. Teoride ve pratikte, siyasi partiye oy veren seçmen vardır. Siyasi parti kurulur, programını hazırlar, siyasi partiler yelpazesinde yerini belirtir, seçmene seslenir. Seçmen, siyasi partiler yelpazesinden siyasi partisini seçip oy verir.
Dini bilgi, dünya bilgisini kutsayıp kabul eder. Dini bilgi ve kutsanmış dünya bilgisi, bir bütün olur. Dindar kişi, kutsal dini bilgi ve kutsanmış dünya bilgisi bütünlüğünde yaşar.
Maneviyat ve maddiyat, bir bütün olur. Dini değerler, gelenek değerleri, milli değerler: manevi değerleri oluşturur. İnsan, manevi değerler ve maddi değerler bütünlüğünde yaşar.
Toplum kuralları, maneviyat olur. Kanunlar, maneviyat olur. Dini değerler, gelenek değerleri, milli değerler: manevi değerler oluşturur.
Allah bütün, kul parça olur. Toplum bütün, birey parça olur. Devlet bütün, vatan ve millet parça olur. Millet bütün, vatandaş parça olur. Ümmet bütün, ümmet parça olur. Ümmet kelimesi, hem bütün hem parça özelliği taşır. Cümle içinde anlam kazanır.
Bütün-parça kuralı, bir düşünme, mantık yürütme kuralıdır. İnsana öğrenme ve karar verme gücü verir. İnsan, bütüne ait olma ve bütünün parçası olma duygusuyla yaşar. Buna aitlik duygusu denir. İnsan, aitlik duygularının toplamı olur.
Bilgi bütünlüğü, laiklik, toplum gibi terimler: bütün-parça kuralına göre incelenir. Bilgiyi ikiye ayırıp anlatmak: bütün-parça kuralına göre yapılır.
Laiklik hem köken anlamı hem kavram anlamı yönünden: bütün-parça kuralına göre incelenir. Laikliğin köken anlamında, Antik Yunan toplumunu oluşturan: Ruhban sınıfı ve Laikos denilen halk vardır. Ruhban sınıfı ve laikos denilen halk: toplumun parçasıdır. Toplum, bütün olur. Toplum, üst kavram, ruhban sınıfı ve laikos denilen halk alt kavram olur.
Laikliğin köken anlamında, Fransız toplumundaki ruhban sınıfı ve laique denilen halk belirtilir. Ruhban sınıfı ve laique denilen halk, toplumun parçasıdır. Toplum, bütün olur. Toplum, üst kavram olur. Ruhban sınıfı ve laique denilen halk, alt kavram olur.
Laiklik, kavram olarak, Dante’nin İlahi Komedya isimli eserinde anlatılır. Din ve devlet, birer güneşe benzetilir. Bu iki güneş, toplumu aydınlatır. Din ve devlet, birbirinden ayrı bir bütün oluşturur. Bütünün adına laiklik denir. Laiklik, üst kavram olur. Din ve devlet, alt kavram olur. Dini papa yönetir. Devleti kral yönetir.
Mitoloji üzerine dünya kurulur. Tanrı ve din, mitoloji olarak kabul edilir. Din, bu dünyadan sonra da hayat vaat eder. Felsefe bilgisiyle dünya kurulur. Felsefe bilgisi, dünyaya bir bütün olarak bakar. Felsefe bilgisi, bu dünyayla ilgili bilgiler verir. Din, kural koyar. Felsefe, tanım yaparak kural koyar.
Doğada hakikat vardır ya da aranır. İnsanda kanaat vardır ya da aranır. Hitabet sanatında, insanların kanaati aranır. İnsan hem doğanın hem toplumun parçası olur. Sanat bilgisi, düşüncenin maddeye yansıması ya da şekil vermesidir. Sanat bilgisi, dünyaya bir bakış açısı olur.
Dini bilgide ve siyaset bilgisinde, hitabet sanatı vardır. Dini bilgide, söz yeterli olur. Siyaset bilgisinde, söz ve belge yeterli olur. Dini bilgiyle hitapta ve siyaset bilgisiyle hitapta: insanlar üzerinde kanaat oluşturulur.
Dini bilgiye göre ve felsefe bilgisine göre dünya kurulur. Dünya, dini bilgi ve dünya bilgisi bütünlüğü üzerine kurulur. Kültür, dini bilgi ve dünya bilgisi bütünlüğü üzerinde yükselir. Kültür, insanın ürettiği her şeydir.
Bütün-parça kuralında, bütünden parçaya ya da parçadan bütüne gidilir. Parçadan parçaya gidilmez. Parçalar arasındaki bağı, bütün kavramı sağlar. Din işleri ve devlet işleri, birbirinden ayrı olur. Aradaki bağı, laiklik sağlar. Toplum bütün, bireyler birbirinden ayrı olur. Bireyler, toplumu düşünerek aralarında iletişim kurarlar. Allah bütün, kul parça olur. Kullar birbirinden ayrı olur. Kullar birbiriyle Allah’ı düşünerek iletişim kurarlar.
Bütünün parçaları eşit olur. Din işleri bilgisi ve devlet işleri bilgisi eşit olur. Toplumun bireyleri eşit olur. Kullar, Allah katında eşit olur.