Haberde Bursa

İbrahim Sanalp yazdı; DÜALİZM-İKİCİLİK

28.10.2024

Köşe yazarımız İbrahim Sanalp makalesinde;

Düalizm-ikicilik ile ilgili çeşitli bilgiler verilir. İki zıt kavramın bir bütün oluşturması esas olur. Kartezyen, düalizm-ikicilik olarak adlandırılan düşüncedir. Zihin ve beden birbirinden ayrı iki töz olarak ele alınır. İnsan hem düşünen hem yer kaplayan bir varlıktır. Ruh-beden ayrımı yerine, düşünce-beden ayrımı yapılır. Düşünce, zihin yetisine bağlı olur.

İnsan, düşünmesi yönüyle zihinsel şey, eylemesi yönüyle bir makine olarak adlandırılır. İnsanı yücelten şey zihindir. Düşünen şey olarak insan, eylemlerinde artık uzamsal bir tözden yararlanacak ve düşünceyi yalnızca kendi benliğinin ve bilginin elde edilmesinde kullanacaktır.

Descartes, özleri ikiye ayırır. Zihinsel öz ve fiziksel öz… Zihnin vücut dışında var olabileceği ve vücudun kendi başına düşünemeyeceği belirtilir.

Düalizm-ikicilik birbirine karşı çıkan iki temel kavramın: var olduğuna dair ahlaki ya da ruhsal inançtır. Çeşitli dinlerde, çeşitli görüşleri kapsayan bir terimdir. Dinde dünyanın-gerçekliğin var olan her şeyi açıklayan iki temel karşıt ve indirgenemez ilkeden oluşması kuralıdır.

Mani dini, bilgiyi ikiye ayırır. İyinin bilgisi ve kötünün bilgisi olarak ikiye ayırır. Din işleri bilgisinde, iyinin bilgisi sevap olur. Kötünün bilgisi haram olur. Devlet işleri bilgisinde, iyinin bilgisi meşru olur. Kötünün bilgisi gayrimeşru olur. Kanuna uygun olan meşru olur.

Düalizme-ikiciliğe göre, zıt iki kavram bir bütün olur. Bütüne zıt iki kavramdan farklı olarak üçüncü bir isim verilir. Düalizm-ikicilik kuralına ve bütün kavramına göre tanımlar yapılır, yeni bilgi üretilir. Bütün kavramı, zihin yoluyla oluşturulur. Bütün kavramı soyutlama özelliği taşır.

Devlet, vatanı ve milletiyle bir bütündür, tanımı yapılır. Vatan ve millet bir bütün olur. Bütünün adına devlet denir.

Kadın ve erkek bir bütün olur. Bütünün adına insan denir. Doğada kadın insan ve erkek insan vardır.

Elma ve armut bir bütün olur. Bütünün adına meyve denir. Elma ve armutlar, meyve üst kavramıyla toplanır. Meyvenin doğada karşılığı yoktur. Domates ve biber bir bütün olur. Bütünün adına sebze denir.

Din işleri bilgisi ve devlet işleri bilgisi bir bütün olur. Bütünün adına laiklik denir. Laiklik, bilginin iki bilgi türüne ayrılmasıdır. Din işleri bilgisi ve dünya işleri bilgisi bir bütün olur. Bütünün adına sekülerizm denir.

Emek ve sermaye bir bütün olur. Bütünün adına serbest piyasa denir. Emek ve sermaye, serbest piyasada arz ve talep edilir. Emek, sol olur. Sermaye, sağ olur. Toplumda emek ve sermaye ayrımı vardır. Başka ayrım yoktur. Meslekler serbest piyasada oluşur. Meslekler okulda öğretilir. Okulda işlik, işlikte okul kurulur.

Aristo mantığına göre, bütünden parçaya gidilerek ve parçadan bütüne gidilerek: yeni bilgi üretilir. Hegel mantığına göre, tez ve anti tez: sentez olur. Sentez, bütün özelliği taşır. Tez ve anti tez parça özelliği taşır.

Toplum birbirinden ayrı iki örgütlenme yapar. Din ve devlet örgütlenmesi, birbirinden ayrı olur. Dante, İlahi Komedya isimli eserinde, dini ve devleti iki ayrı güneşe benzetir. Din güneşi ve devlet güneşi, toplumu ayrı ayrı aydınlatır.

İbrahim Sanalp

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

>