İbrahim Sanalp yazdı; FELSEFE BİLGİSİ

Köşe yazarımız İbrahim Sanalp makalesinde;

İnsani olan şey, felsefenin konusu olur. Felsefede, yerel olandan evrensel olana katkı yapılır. Yerelden gelen farklılıklar, evrensel olana katkı yapar. Felsefenin başlangıç tarihini dikkate alan bir katkı yapılmalı… Kendimizden çıkan ve dünyaya seslenen bir ses olunmalı… Özgün olmak, bütüne ait olmayı gerektirir. Türkçeden gelen sesin ifadesiyle felsefe yapmak… Kendi dilinde felsefe, yerelden dünya bütünlüğüne göre olmalı… Farklı dil ve lehçeler, farklı ahenk oluşturur.

Düşünmek, “şarkı, türkü, ilahi, mani” söylemek: bu etkinliklerle yüzyıllardır, insanlar düşünüyor. Efsanede şiir söyleniyorsa, bunda bilgi vardır. Felsefe, bilgi sevgisi olur. Felsefeyle dünyaya bakış dilinin oluşturulması gerekir. Düşünmek, canlılık olur. Bir ateş, bir hareket… Düşünmek, hayat tarzıyla ilgili olur. Hayat tarzının bir alt yapısı olur.

İnsan, bütün kavramına göre düşünür. Bütün-parça kuralı, dikkate alınır. Cümle bütün, kelime ve harf parça olur. Okuma yazma, bütünden parçaya ve parçadan bütüne giderek öğrenilir. Düşünmek, insan duygularıyla, heyecanlarıyla düşünür. Çevremiz içimizde, biz çevrenin içinde dururuz. Felsefenin dili, evrensel olur.

Paradoks-kavram ve paradigma-bakış açısı, birer felsefe terimi olur. Felsefe, bir bilgi türü ve dünyaya bir bakış açısı olur. Kavramın içinde, zıt iki düşünce vardır. Kavramlarla düşünmek önerilir. Kavramın tanımında, alt kavram ve üst kavram vardır. Bütün olan kelime, üst kavram olur. Parça olan kelime, alt kavram olur.

Laiklik, bir kavramdır. Bütün-parça kuralına göre anlam kazanır. İçinde iki tür bilgi ve iki bakış açısı vardır. Laiklik, din işleri bilgisinin ve devlet işleri bilgisinin ayrılmasıdır. Din işleri bilgisi, dünyaya bir bakış açısı olur. Devlet işleri bilgisi, dünyaya bir bakış açısı olur. İki bakış açısının bütünlüğüne göre, karar verilir. Din işleri bilgisi, dinin ibadet kurallarını belirtir. Devlet işleri bilgisi, doğanın kurallarını belirtir. Laiklik üst kavram olur. Din işleri bilgisi ve devlet işleri bilgisi, alt kavram olur.

İnsan, meyve, sebze kelimeleri birer kavramdır.  Bütün olan kavramın içinde, parçalar vardır. Kadın ve erkek, bir bütün olur. Bütünün adına, insan denir. Elma ve armut, bir bütün olur. Bütünün adına meyve denir. Domates ve biber, bir bütün olur. Bütünün adına sebze denir. İnsan, meyve, sebze kavramları, soyutlama özelliği taşır. Soyutlama özelliği taşıyan kelimenin doğada karşılığı yoktur. Soyut olan kavram, zihin yoluyla oluşturulur.

Felsefe bilgisi, tanım yapılarak oluşturulur. Tanım, bir bütün olur. Tanımın içindeki düşünce belirten kelimeler, parça olur.