İbrahim Sanalp yazdı; UYUMLU OLMAK

Köşe yazarımız İbrahim Sanalp makalesinde;

Bütün, parçaları olandır. Bütünün parçaları vardır. Bütün kavramına göre, çelişkiler bağdaştırılır, karşıtlar yumuşatılır. Dış dünya ile uyumlu olmaya çalışılır.

Sansür ya da oto-sansür etkisinde, içinde yaşanılan zamana yönelik eleştiriler: olaylar ve simgeler aracılığı ile anlatılır. Taşlama, şakacı bir anlatımla yapılır. Her şey açık seçik belirtilir. Açık seçik olmak, anlaşılır olmaktır. Evrensel, entelektüel, şakacı, açık görüşlü, mizahçı özellikler gerekir.

Özgür olmak için tutkulardan kurtulmak gerekir. Toprak sürüldükten sonra ekilmeye hazır olur. Üretkenlikle beraber eleştirmek gerekir.

Hümanizm-insancılık, uzlaşmacı, barıştan yana olmayı anlatır. Kuralları insanın kendi özel yaşamında uygulaması istenir. İnancın özü barış ve birliktir. Sakin, herkesçe anlaşılır, insancıl ifade gerekir.

Bilgi, dünyayı aydınlatan ışık olur. Bilen, geleceğe özgür biçimde bakabilen insan olmak gerekir. Dün, bugün, yarın: bir bütün olur. Bugünden düne ve yarına zihni geçişler yapılır. Hümanizmde eğitim yoluyla değişim istenir. İnsan sevgisinde birleşilir.

Dünya, bir çeşitlilik dünyasıdır. Adalet, özgürlükle gerçek olur. Özgürlük, anlaşmalara zemin hazırlar. Hümanizmde, ilerleme düşüncesi vardır. Hümanizmde dünyaya iyimserlikle bakılır.

Eleştiride ileriyi görmek, tarafsız olmak, olumlu ve olumsuz yönleri belirtmek gerekir. Olumlu ve olumsuz yönleri birlikte anlatmak, bir düşünme kuralıdır. Karar vermek kolaylaşır.

Bir bilgide kesinlik olunca karar verilir. Dini bilgiye göre, Tanrı iradesi, külli irade olur. İnsan iradesi, cüz’i irade olur. Dünya bilgisine göre, insan iradesi kalıtımın ve çevre şartlarının etkisi altındadır. Dini bilgide her şey Allah rızası için yapılır. Dünya bilgisinde her şey, zorunluluk ve karşılaşma kuralına göre yapılır.

İnsanlık, bireyin ve toplumun değişmesiyle ilerleme gösterir. İlerleme sıralaması yapılır. İlkel toplum, köleci toplum, feodal toplum, kapitalist toplum… Sosyalist toplum hayali kurulur.

İlkellik ve modernlik, bir bütün olur. Modernlik, alet ve makine yapmaktır. İlkellik, alet ve makine yapamamaktır. Feodal toplum alet yapar. Kapitalist toplum alet ve makine yapar.

Feodal toplumda ibadet için çalışmaya ara verilir. İbadet, kutsal olur. Çalışmak kutsal olmaz. Kapitalist toplumda ibadet ve çalışmak kutsal olur. İbadet için çalışmaya ara verilmez. İbadet, çalışma sonuna bırakılır. Kapitalizmde mesai kavramı vardır. Mesai kavramında, çalışmaya zorunlu ihtiyaç için ara verilir. İbadet, zorunlu ihtiyaç sayılmaz.

Kapitalizmde ekmek parası için işe yönelik eğitim, okulda verilir. Bütün bilgi türleri okulda öğretilir. Okulda işlik, işlikte okul kurulur. Kapitalizmin kurallarına uymak gerekir.

İnsan, işiyle, ailesiyle, toplumla bir bütünlük oluşturur. Her şey insanın ilerlemesi ve mutluluğu içindir.