“Sağlık öncelikli, sürdürülebilir üretim”
Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi (NOSAB), bölge firmaları arasında Koronavirüs salgınının ekonomik etkilerini ölçmek, sanayicilerin ve çalışanların ihtiyaçlarını belirleyebilmek amacıyla yürüttüğü anket çalışmasıyla Bursa sanayisinin nabzını tuttu. NOSAB Yönetim Kurulu Başkanı Erol Gülmez, “Bu günlerin üstesinden dayanışmayla geleceğiz. Ülkece içinde bulunduğumuz bu zor süreci hep birlikte atlatacağız” diyor.
Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi (NOSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Gülmez, “Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs (COVID-19) salgını tüm dünyayı olduğu gibi ülkemizi de tehdit ediyor. Hem toplum sağlığı açısından hem sosyal açıdan hem de ekonomik açıdan çeşitli olumsuzluklara gebe olan salgına karşı Nilüfer Organize Sanayi Bölge Yönetimi olarak biz de çeşitli tedbirler aldık” diyor.
NOSAB’ın salgın ve “normalleşme” sürecinde aldığı tedbirler ve yürüttüğü çalışmalar
Erol Gülmez, NOSAB’da salgına karşı önleyici tedbirleri sürecin başından beri büyük bir titizlikle devreye aldıklarını anlatıyor: “Türkiye’de ilk vaka, 10 Mart’ta tespit edildi, ancak biz ilk vakanın tespitinden önce dezenfeksiyon çalışmalarına başlamış ve virüse karşı ilk önlemlerimizi almıştık. Hem her gün onlarca ziyaretçinin geldiği İdari Hizmet Binamızda hem de 100 öğrencisi bulunan kreş binamızda bu çalışmaları yaptık. Acil Eylem Planımız kapsamında, İdari Binamıza gelen her ziyaretçimizin ve çalışanlarımızın ateşini temassız ateşölçer ile ölçtükten sonra binamıza alıyoruz. Tüm araçlarımızı, çalışma alanlarımızı düzenli olarak dezenfekte ediyoruz. Şimdilik bizleri endişelendiren bir durumla karşı karşıya kalmadık. Ama bunun ciddi bir önlem olduğunu hatırlatmakta fayda var, işyerlerinde de bu gibi önlemler alınırsa en azından virüsün yayılması yavaşlatılabilir.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 13 Mart 2020 tarihinde tedbiren aldığı tatil kararı gereğince, NOSAB Kreş’te eğitime, 16 Mart 2020 Pazartesi gününden itibaren süresiz ara verdik. TC İçişleri Bakanlığı’nın, yayınladığı genelge ile sivil toplum kuruluşlarının insanları toplu olarak bir araya getiren tüm faaliyetlerini süresiz olarak ertelemesi kararı üzerine, biz de faaliyetlerimizi bir süreliğine erteleme kararı aldık.
9 Mart-17 Nisan arasında gerçekleştirilmesini planladığımız ve ilk hafta maçlarının tamamlandığı NİLSİAD & NOSAB Geleneksel Futbol Turnuvamıza, her ay düzenli olarak organize ettiğimiz ‘Değerler Buluşuyor Tecrübe Konuşuyor’ söyleşilerimize, bölge firmalarımıza yönelik eğitim programlarımıza ve projelerimiz kapsamında düzenlediğimiz bilgilendirme toplantılarımıza bir süreliğine ara verdik.
Bu süreçte, bizim için esas olan sanayicimizle olan iletişimimizin kesintisiz olarak devam etmesi ve hizmetlerimizin bir süreklilik içerisinde yürümesidir. Aldığımız tedbirler kapsamında, kesintisiz hizmet verebilmek ve tüm operasyonel süreçlerin devamlılığını sağlayabilmek için birimlerimizi mobilize ederek uzaktan çalışma modeline geçiş yaptık. Sanayicimizle iletişimimiz kesintisiz olarak sürüyor.
Koronavirüs Salgını ile ilgili, T.C. Sağlık Bakanlığı ve Bursa İl Sağlık Müdürlüğü’nün duyurularını sosyal medya hesaplarımızda paylaşıyor ve mailing yoluyla sanayicilerimize düzenli olarak iletiyoruz. Bu anlamda bölge firmalarımızın koronavirüs tehdidine karşı hem sağlık hem de ekonomik tedbirler açısından doğru bilgiyle donanması için elimizden geleni yapıyoruz.
Anket çalışması: Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi olarak bölge sanayicilerimizin ve Bursa sanayisinin ekonomik ihtiyaçlarını TC Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve OSBÜK düzeyinde çözüme kavuşturmak için birtakım girişimlerde bulunduk. Buna göre bölge firmalarımız arasında virüsün ekonomik etkilerini ölçmek ve sanayicilerimizin ve çalışanlarımızın ihtiyaçlarını belirleyebilmek amacıyla bir anket çalışması gerçekleştirdik ve sonuçlarını ilgili kurumların bilgisine sunduk.”
“Ülkece bu zor süreci hep birlikte atlatacağız”
Erol Gülmez, “Salgın” ve “Normalleşme” süreçlerine ilişkin görüşlerini de paylaşıyor: “Sanıyorum ki hızla yayılan bu tehdide karşı gerek sağlık tedbirleri gerekse ekonomik tedbirler konusunda devletimiz de destek kapsamını genişletecektir. Çünkü ekonomik tedbirler belirlenirken Türkiye’nin öncelikli gündemi, işverenlerin ve çalışanların birincil ihtiyaçlarına cevap veren tedbirler olmalıdır. Önümüzdeki süreçte firmalarımız üretimi durdurmak, personel çıkarmak zorunda kalabilir. Yeni bir işsizlik sorununun baş göstermemesi için devletin bu konuya da etkin önlemler alması gerekiyor. Biz de bu süreçte ‘Sanayicimize nasıl destek oluruz?’ sorusu üzerine çalışıyoruz. Bu günlerin üstesinden dayanışmayla geleceğiz. Ülkece içinde bulunduğumuz bu zor süreci hep birlikte atlatacağımızı ve ülkemizin bu süreçten en az zararla kurtulacağını umuyor ve diliyorum.”
NOSAB, Bursa sanayisinin taleplerini dillendirdi
Bursa sanayisinin nabzını tutan NOSAB Anketi sonuçlarıyla oluşturulan “Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi COVİD-19 Salgınının Bölgeye Ekonomik Etkileri, Görüşler ve Öneriler” başlıklı rapordan satırbaşları ise şöyle: İlk etkilerin ölçüldüğü anket sonuçlarına göre hazırlanan rapor, NOSAB sanayicilerinin ve Bursa sanayisinin ekonomik/ sosyal ihtiyaçları ve çözüm önerilerini tarifliyor. Türkiye’de ilk kez NOSAB tarafından hazırlanan sanayi raporunda NOSAB’ın Koronavirüs salgınına karşı aldığı tedbirler aktarıldı. Ankete katılan firmaların yüzde 50’si otomotiv ve metal, yüzde 16’sı tekstil, yüzde 7’si elektrik-elektronik, kalan yüzde 27’si cam, inşaat, etiket, kimya vb. sektörlerde hizmet veriyor. Elde edilen verilerin çoğunluğu NOSAB’da da ağırlıklı sektör olan otomotiv ve metal sektörünün yaşadığı sıkıntılara işaret ediyor.
Ankete katılan bölge firmalarının büyük çoğunluğu Mart ayının son haftasında, üretimi 1 veya 2 hafta veya süresiz olarak ara vermek zorunda kalmış. Üretimi durdurmayan firmalarsa çalışanlarını kademeli izne çıkararak üretim kapasitesini daraltmış. Bu firmaların yüzde 10’u çalışanlarına ücretli izin verirken, yüzde 90’ı yıllık izin ve ücretsiz izin yolunu tercih etmiş. Firmaların bazıları kısa çalışma ödeneği başvurusu yapmış, çoğunda salgın nedeniyle işten çıkarma yok. Ankete katılan firmalardan yalnızca bir tanesi çalışan sayısını yüzde 30 azaltmak zorunda kalmış.
Ankete katılan firmaların, Mart ayı süresince yüzde 40’ının yüzde 21-50, yüzde 30’unun da yüzde 50’inin üzerinde cirosu azalmış. Firmaların yüzde 30’u sektörel olarak üretimin ara verildiği firmalarla çalışmadıklarından dolayı ciroda azalma yaşamamış. Firmaların yüzde 14’ü, yüzde 10-20 arasında, yüzde 20’si yüzde 21-50 arasında, yüzde 30’u ise yüzde 50’nin üzerinde ihracat gelirlerinde kayıp yaşamış, firmaların yüzde 36’sı ihracatta düşüş yaşamamış veya ihracat yapmıyor.
Yurt dışından temin edilen hammadde ve yarı mamul maddeler ülkemize gelmediğinden firmaların üretim süreçleri aksıyor. Lojistik firmaların sevkiyatları durdurmasından kaynaklı yurt dışına ürün çıkışı yapılamıyor, nakliye aracı bulmakta güçlükler yaşanıyor. Gümrük kapılarında alınan önlemler nedeniyle ihracat ve ithalat süreçlerinde teslim sürelerinde problem yaşanıyor. Navlun maliyetleri ve nakliye süreleri iki kat arttı, gümrük komisyoncuları ek ardiye ve peşin tahsilat ile maliyetleri artırıyor. Karayolunda bazı hatların kapanması ve gümrük kapılarındaki yoğunluk sebebiyle araçların ulaşım süreleri arttı, uçak tercihi ise nakliye fiyatlarını artırıyor.
Firmaların yüzde 10’u Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi kapsamındaki ekonomik tedbirleri yeterli buluyor, firmaların yüzde 10’u görüş bildirmemiş, yüzde 80’i ek tedbirleri gerekli görüyor.
Firmalar, ankette sağlık alanında alınmasını gereken tedbirleri de bildirdi. Bu önerilerden en dikkat çekeni; savunma sanayisinde olduğu gibi sağlık alanında da yerlileşme hamlesinin başlatılması ve bu kapsamda ‘Sağlık Teknolojileri Başkanlığı’nın acil olarak kurulması.
Firmalar yeni ekonomik tedbirler de öneriyor. Firmaların önerilerinde hem işverenin hem çalışanların mağdur olmaması için devlet desteği kapsamının genişletilmesi talebi mevcut. Ekonomik İstikrar Kalkanı kapsamındaki destek paketinin tüm sektörleri kapsamadığını belirten firmalar, paketin kapsamının genişletilmesini istiyor.
Firmalar, ekonomik desteklerin kamu bankalarının yanı sıra özel bankalar aracılığıyla da sanayicinin kullanımına sunulması gerektiğini vurguluyor.
Öneriler arasında; ‘esnaf ve KOBİ’lere, faizsiz veya düşük faizli ve uzun vadeli kredi desteği, firmaların cirosuna göre düşük faizli, uzun vadeli kredi desteği, işveren SGK paylarının azaltılması, vergi ödemelerinin ertelenmesi, kredi ve vergi borçlarının, kurumlar ve gelir vergisi ödemelerinin faizsiz olarak ertelenmesi, vatandaşların kira, enerji (elektrik, su, doğalgaz) gibi fatura ödemelerinin ertelenmesi, koronavirüs sebebiyle üretimi aksayan firmaların çek-senet ödemelerinin ertelenmesi, özellikle hava taşımacılığında Turkish Cargo’nun acil olarak devreye girmesi, ihraç ürünlerin taşınmasında hız ve maliyet avantajının Türk sanayicisine sunulması’ yer alıyor. OSB’lerde firmalara enerji desteği verilmesi ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde Lisanslı İmalat Başkanlığı’nın acilen kurulması da öneriler arasında öne çıkanlardan.”